2. Elementy psychologii konfliktu:
a) definicje konfliktu,
b) przyczyny/obszary konfliktów - koło konfliktu Moore’a,
c) dynamika konfliktu,
d) spostrzeganie w sytuacjach konfliktowych – typowe założenia,
e) strategie w konflikcie wg Thomasa,
f) kultura rozwiązania konfliktu,
g) konflikt jako szansa.
3. Procedury i metody rozwiązywania konfliktów – podobieństwa i różnice:
a) negocjacje,
b) mediacje,
c) arbitraż,
d) sąd.
4. Strategie psychologiczne w rozwiązywaniu konfliktów.
5. Elementy teorii negocjacji, podstawowe pojęcia negocjacyjne:
a) warunki procesu negocjacyjnego,
b) bariery w komunikacji i sposoby ich pokonywania,
c) metody negocjacji (miękka, twarda, oparta na zasadach),
d) paradygmat „wygrana-wygrana”,
e) struktura procesu negocjacji,
f) komunikacja w negocjacjach jako źródło wiedzy o oponencie,
g) techniki negocjacyjne,
h) metody manipulacji i sposoby radzenia sobie z nimi.
6. Definicja mediacji, jej cele i podstawowe zasady proceduralne:
a) neutralność,
b) bezstronność,
c) poufność,
d) dobrowolność
e) akceptowalność.
7. Rola mediatora:
a) neutralność w mediacjach a samoświadomość mediatora,
b) przebieg mediacji i jej zastosowanie,
c) odróżnienie mediacji od innych form pomocy rodzinie (interwencja kryzysowa, terapia rodzin, poradnictwo rodzinne, praca socjalna z rodziną),
d) zastosowania mediacji w obszarach problemowych dotyczących rodzin.
8. Wskazania do podjęcia mediacji.
9. Przeciwskazania do podjęcia mediacji:
a) diagnoza adekwatności sporu do mediacji,
b) umiejętność oceny rodziny pod kątem zagrożenia przemocą.
10. Etapy mediacji i zadania mediatora w poszczególnych fazach. Metody i techniki w pracy mediatora rodzinnego:
a) etapy mediacji,
b) prowadzenie mediacji zgodnie z zasadami i etapami:
11. Prowadzenia wstępnych spotkań ze stronami mediacji. Ćwiczenia praktyczne.
12. Zawieranie kontraktu mediacyjnego. Ćwiczenia praktyczne:
a) mediacja kończąca się porozumieniem (ugodą),
b) mediacja niekończąca się porozumieniem (ugodą).
13. Proces analizy i diagnozy konfliktu objętego mediacją. Ćwiczenia praktyczne:
a) rozpoznanie wstępne,
b) ocena sytuacji,
c) określenie sposobu reakcji,
d) zakończenie (rozwiązanie) konfliktu.
14. Diagnoza sytuacji rodzinnej. Ćwiczenia praktyczne:
a) więź wewnątrzrodzinna,
b) postawy wychowawcze rodziców,
c) komunikacja w rodzinie,
d) stopień kontroli rodzicielskiej,
e) patologia i demoralizacja.
2. Metody i techniki w pracy mediatora rodzinnego:
a) emocje w mediacji,
b) praca z oporem,
c) manipulacje: intencja czy sytuacja,
d) analiza interesów stron,
e) techniki usprawniania komunikacji i budowania zrozumienia,
f) strategie radzenia sobie z impasem,
g) razem czy osobno: spotkania na osobności w mediacjach,
h) wypracowywanie opcji,
i) neutralność mediatora a dostarczanie informacji potrzebnych do skonstruowania porozumienia.
3. Prowadzenie sesji mediacyjnej. Ćwiczenia praktyczne.
4. Omówienie i ćwiczenia praktyczne z zastosowaniem technik mediacyjnych (określanie definicji sytuacji (zakotwiczenie), pozytywne nastawienie siebie, nastawienie "w przyszłość", a nie "w przeszłość", pozytywna konotacja, przeciwdziałanie błędom w rozumieniu sytuacji, modelowanie, angażowanie, motywowanie, określenie odpowiedzialności za rozwiązanie problemu, określenie współzależności (BATNA), testowanie realności BATNY)
5. Prowadzenie sesji mediacyjnej. Ćwiczenia praktyczne.
6. Omówienie i ćwiczenia praktyczne z zastosowaniem technik mediacyjnych:
a) przeformułowywanie: - emocje --- > treść; - silne emocje ---> umiarkowane emocje; - negatywne intencje ---> pozytywne intencje; - negatywne skutki ---> pozytywne skutki,
b) przedefiniowywanie (negatywnej sytuacji w pozytywną - "framing"),
c) "dystansowanie",
d) separowanie,
e) odwołanie do wartości,
f) wytrącanie.
a) nierównowaga stron,
b) impas w mediacji,
c) współpraca z innymi specjalistami,
d) wykorzystywanie informacji od innych specjalistów,
e) umiejętność konstruowania porozumienia w sprawach rodzinnych,
f) testowanie realności rozwiązań,
g) warunki trwałości porozumienia,
h) umiejętność wspierania stron w kreatywnym poszukiwaniu opcji,
i) umiejętność wspierania stron w identyfikacji zasad i kryteriów podejmowania decyzji.
2. Omówienie i ćwiczenia praktyczne technik interwencyjnych w mediacji:
a) zabezpieczanie się przed kryzysem współdziałania,
b) zapewnienie bezpieczeństwa,
c) osłabienie obaw, niepokoju, strachu,
d) WATNA,
e) uwspólnianie (wydobywanie wszystkiego, co wspólne),
f) zastosowanie procedur i technik z zakresu rozwiązywania problemu.
3. Sporządzania porozumienia końcowego. Ćwiczenia praktyczne.
4. Elementy psychologii rodziny i jej zastosowanie w mediacji:
a) psychologiczne konsekwencje rozwodu dla dziecka i rodziców,
b) rozwód jako kryzys w perspektywie indywidualnej, diadycznej oraz rodzinnej; - wzory rodzicielstwa po rozwodzie; - funkcjonowanie rodziny w separacji,
c) wzory rodzicielstwa w rodzinach zrekonstruowanych,
d) analiza gotowości stron do mediacji.
5. Dziecko w mediacji:
a) dzieci a konflikt rodzicielski,
b) specyfika mediacji rodzinnych z dzieckiem,
c) reakcje dzieci na rozwód i separację oraz sposoby adaptacji do nowej sytuacji,
d potrzeby dzieci w sytuacji kryzysu rodziny,
e) ochrona interesów dziecka oraz formy i zakres włączania dzieci w proces mediacji rodzinnych.
6. Problem przemocy w rodzinie a praktyka mediacyjna (przemoc psychiczna, fizyczna, seksualna):
a) przemoc w rodzinie – diagnoza, dynamika relacji, konsekwencje,
b) postępowanie w sytuacji przemocy w rodzinie (czy mediacja zawsze wskazana – analiza alternatyw BATNA / WATNA; techniki pracy w mediacji),
c) skutki przemocy u ofiary,
d) skutki przemocy u sprawcy,
e) skutki prawne mediacji w stosunku do sprawcy,
f) prawa ofiary w procesie karnym,
g) mediacja a potrzeby ofiary.
a) podstawy prawne zastosowania procedur,
b) zagadnienia praktyczne związane z organizacją postępowania mediacyjnego,
c) zasady współpracy z organami wymiaru sprawiedliwości,
d) prowadzenie dokumentacji,
e) krajowe i międzynarodowe standardy postępowania mediacyjnego,
f) stosowanie procedur mediacyjnych w Polsce i na świecie - sprawy karne i cywilne,
g) podstawy prawa rodzinnego i opiekuńczego,
h) rodzina w sądzie (mediacja w postępowaniu cywilnym),
i) postępowanie rozwodowe, separacyjne i przed sądem opiekuńczym (władza rodzicielska, alimentacja, stosunki majątkowe w małżeństwie),
j) etyka w pracy mediatora.
2. Warsztat zamykający.
3. Symulacje mediacyjne.
4. Sesja informacji zwrotnych.
5. Superwizja mediowanych przypadków.
6. Podsumowanie.
7. Praktyka mediacyjna – jak ją prowadzić?
8. Źródła wiedzy o mediacji.
9. Tworzenie środowiska samopomocy mediatorów rodzinnych i współpraca z SMR, warunki wpisu na listę mediatorów stałych.